Θα μπορούσε να ειδωθεί ως ένας στυγνός εκβιασμός: «ή αποδέχεστε τους όρους μου, ή κλείνω το εργοστάσιο και το μεταφέρω σε κάποια άλλη χώρα (Βουλγαρία, Κίνα…)». Εκβιασμός γνώριμος και στα καθ’ ημάς-αυτό δεν επαναλαμβάνουν, άλλωστε, απειλητικά, γραφίδες του ΔΟΛ ή του Αλαφούζου, μικρόφωνα του Μπόμπολα, βουλευτές-κομπάρσοι του Πασοκ, του Λάος ή της Ντόρας;
Στην ιταλική περίπτωση πρόκειται για κάτι χειρότερο. Ο πρόεδρος της FIAT και της Chrysler Σέρτζιο Μαρκιόνε (ετήσιος μισθός 4782400 ευρώ, παρασημοφορημένος από τον Πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας και τέως επικεφαλής της «δεξιάς τάσης» του ΚΚΙ Τζόρτζο Ναπολιτάνο με το μετάλλιο του «Ιππότη της Εργασίας»), απειλεί να κλείσει τα εργοστάσια του Μιραφιόρι και του Πομιλιάνο. Τα συνδικάτα, μουδιασμένα, τον εκλιπαρούν να το ξανασκεφτεί. Τότε αυτός, σαν έτοιμος από καιρό, «αντιπροτείνει» μια συμφωνία. Ας ρίξουμε μια ματιά σε κάποιους όρους της…
1) Οι εργάτες πρέπει να αποδεχθούν ενδεκάωρες βάρδιες, 18 βάρδιες την εβδομάδα, οι 2 πρώτες μέρες ασθενείας να μην πληρώνονται, 120 ώρες υποχρεωτικής υπερωριακής απασχόλησης, κατάργηση των διαλειμμάτων ανάμεσα στις βάρδιες, διάλειμμα για φαγητό μετά την λήξη της βάρδιας, περεταίρω εντατικοποίηση των ρυθμών εργασίας, ποινικοποίηση των απουσιών (ακόμα κι αυτών που σχετίζονται με τις φυσικές ανάγκες).
2) Οι εργάτες που δεν ανήκουν σε συνδικάτο που έχει υπογράψει τη συμφωνία δεν μπορούν να απεργήσουν. Για τους «τολμηρούς» προβλέπονται συγκεκριμένες ποινές-και βέβαια, απόλυση.
Υπενθυμίζω ότι στην Ιταλία κάθε κόμμα ελέγχει κι από μια συνδικαλιστική οργάνωση. «Κάθε κόμμα έλεγχε», είναι η σωστή φράση. Υπάρχουν εθνικές συνδικαλιστικές ομοσπονδίες κομμάτων που δεν υπάρχουν πια: η CISL και η UIL, των πάλαι ποτέ σοσιαλιστών και χριστιανοδημοκρατών, αλλά και η FIOM, το συνδικάτο βιομηχανικών εργατών του αλήστου μνήμης ΚΚΙ.
Ποια ήταν η αντίδραση των συνδικάτων σε αυτή την πρόταση για συμφωνία; Σχεδόν όλες οι συνδικαλιστικές ενώσεις υπέκυψαν στον εκβιασμό και την υπέγραψαν. Αδιαφορώντας για τους προφανέστατα αντισυνταγματικούς και αντιδημοκρατικούς όρους που περιέχει. Αδιαφορώντας για τις «επιπτώσεις» που μπορεί να έχει στις γενικότερες εργασιακές σχέσεις-ήδη θεωρείται από πολλούς ως ένα «καλό πρότυπο» για συμβάσεις σε άλλους χώρους εργασίας. Όσον αφορά τη «δημοκρατικότητα», βέβαια, οφείλουμε να μην τον αδικούμε τον Κύριο Πρόεδρο: ο Μαρκιόνε έθεσε σε δημοψήφισμα μεταξύ των εργαζομένων την εν λόγω συμφωνία, με αποτελέσματα λυπηρά πλην αναμενόμενα…
Μόνο η FIOM δεν υπέγραψε, τιμώντας την ιστορία της και την παράδοσή της. Τη δεκαετία του 1970, η τότε ηγεσία του ΙΚΚ την κατηγορούσε συχνά για «αριστερισμό», «εργατιστική παρέκκλιση» κι άλλα τέτοια, χαμένα πια στην αχλή του χρόνου. Όταν το ΚΚΙ (PCI) αυτοδιαλύθηκε και μεταλλάχθηκε, πρώτα σε PDS, μετά σε DS για να καταλήξει (προσωρινά;) να ονομάζεται Δημοκρατικό Κόμμα (PD), κοιτώντας ζηλόφθονα το ομώνυμο αμερικάνικο (ο εξευτελισμός δεν έχει όρια), η FIOM παρέμεινε, αν και μετέωρη πολιτικά, περίπου αυτό που πάντοτε ήταν: το πιο αγωνιστικό ιταλικό μαζικό συνδικάτο, μαζί με τα πρωτοβάθμια. Όσο για το «Δημοκρατικό Κόμμα»; Ο Μάσιμο Ντ’ Αλέμα (το πρότυπο για κάποιους γνωστούς μας της σοβαρότητας και των εποικοδομητικών διαλόγων…) δήλωσε απερίφραστα: «Αν ήμουν εργάτης θα υπέγραφα, η θέση της FIOM είναι ακραία».
Η FIAT γνώριζε ότι η FIOM δεν θα υπέγραφε- αυτός ήταν, άλλωστε ο εκπεφρασμένος στόχος της: Το αντίστοιχο του μοντέλου του εργοστασίου «no union», της δεκαετίας του 1930 στις ΗΠΑ. Άλλη μια απόδειξη της ισχυρής μνήμης του κεφαλαίου…
Μπορεί η «συνετή» αριστερά να μην αντέδρασε, κάποιοι άλλοι όμως το έκαναν και συνεχίζουν να το κάνουν: η Κομμουνιστική Επανίδρυση (αναμενόμενο), το φοιτητικό κίνημα (λιγότερο αναμενόμενο), αλλά και η κοινωνία των πολιτών. Όχι η εκσυγχρονιστικής σύλληψης και κρατικά χρηματοδοτούμενη «κοινωνία των πολιτών\κολλητών», αλλά η πραγματική- στην Ιταλία, φευ, υπάρχει και τέτοια. Φιλελεύθεροι συνταγματολόγοι, πολιτικοί φιλόσοφοι, καλλιτέχνες, ένα Νόμπελ Φυσικής, ο επικεφαλής της εβραϊκής κοινότητας της Ρώμης… Οι συνήθεις ανατρεπτικοί- όπως τους ονόμαζε ο Μουσολίνι, όπως επαναλαμβάνει ο Μπερλουσκόνι, επισυνάπτοντας και το επίθετο «κρυπτοκομμουνιστές»…
Και μια τελευταία λεπτομέρεια: η FIAT αποφάσισε να (επαν)ιδρυθεί, ιδρύοντας μια «newco»: μια joint venture με την Chrysler, την οποία, υπενθυμίζω, αγόρασε το 2006. Με αυτό τον τρόπο εξέρχεται του ιταλικού ΣΕΒ, οπότε και δεν είναι υποχρεωμένη να υπογράφει εθνικές συλλογικές συμβάσεις, παρά μόνο επιχειρησιακές. Το τραγικό για την δική μας περίπτωση, όπου οι εθνικές συλλογικές συμβάσεις τείνουν να γίνουν ανάμνηση είναι εντός του ιταλικού ΣΕΒ δεν επικρατεί ομοφωνία ως προς αυτή την κίνηση, διότι κάποιοι φοβούνται κοινωνικές αντιδράσεις. Στην Ελλάδα, πάλι, οι αντίστοιχοι Δασκαλόπουλοι (και Παναγόπουλοι) μάλλον θα εύχονταν (φωναχτά ή κρυφίως) μακροημέρευση στον κύριο Μαρκιόνε…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου